Мәктәп аттестаты ничек үзгәрәчәк һәм кемнәр алтын медаль алачак
Иң төп яңалык, кемнәрнең рәсем, физкультура яки музыкадан кыенлыклар кичерүчеләргә, әйтик, сәләтләр җитенкерәми. Хәзер мәктәпләр бу фәннәр буенча "зачет" билгесе куярга хокуклы. Билгеләрнең "өчле-дүртле-бишле" системасын калдырыргамы яки шулай да яңача бәяләүгә күчәргәме, моны мәктәп үзе хәл итә.
Тагын бер "яңалык" — мәктәп аттестатларында беренче тапкыр QR-код барлыкка киләчәк. Элегрәк мәгариф министрлыгында сөйләүләренчә, ул мәгариф турындагы документларны ялганнан сакларга ярдәм итәчәк. Мондый код титул кәгазенең арткы ягында булачак. Аста махсус урын — 20 х 20 мм лы кечкенә "квадрат" барлыкка киләчәк. "Аттестат титулы һәм аңа кушымта блоклары шул исәптән компьютер модулен кулланып тутырыла, ул ике үлчәмле матрицалы код (QR-код) генерацияләргә мөмкинлек бирә", — диелә министрлык документында. Аңа гиперсылтама — "Мәгариф турында документларның федераль реестры" мәгълүмат системасы мәгълүматларына керү өчен челтәр адресы кертелергә мөмкин. Нинди мәгълүматлар соң бу? Укучының фамилиясе, исеме, атасының исеме, аттестат бирү датасы, аңа документ биргән уку йорты турында белешмәләр.
Әмма аттестатларда 2021 елның төп яңалыклары барыбер дә пандемия белән бәйле. Рособрнадзорда "РГ"га аңлатуларынча, хәзер хәзерге "ковид" шартларда аттестатлар бирү үзенчәлекләре турында боерыклар әзерләнә.
Шулай итеп, чыгарылыш сыйныф укучыларының БДИ түгел, ә Дәүләт чыгарылыш имтиханын (ДЧИ) тапшырып 11 нче сыйныф өчен аттестат алу мөмкинлеге булачак. Өстәвенә, бары тик ике предметтан - рус һәм математикадан гына. Асылда, бу БДИның стандарт вариантына караганда күпкә җиңелрәк контроль эш. Биремнәр – катлаулылыгы база дәрәҗәсендә. Рус теле буенча контроль эшләрдә алар 24 кыска җаваптан гыйбарәт булачак, математика буенча - нибары 14. Җаваплар биш баллы шкала буенча бәяләнәчәк. Тапшыру өчен төп көннәр — 25 һәм 28 май.
- ДЧИ формасында имтихан тапшырганда нәтиҗәләрне үзәкләштерелгән эшкәртү юк, барысы да субъект дәрәҗәсендә тикшерелә. Шуңа күрә аттестатлар имтиханнан соң киләсе атнада — июнь башында ук бирелергә мөмкин, — дип хәбәр итте Рособрнадзорның ГИА оештыру һәм үткәрү идарәсе җитәкчесе Игорь Круглинский. — Чит ил уку йортларына керергә ниятләүче чыгарылыш сыйныф укучылары өчен бу аеруча мөһим.
Мөһим ньюанс: укучы дәүләт чыгарылыш имтиханын сайлаган очракта, Россия югары уку йортларына әлеге нәтиҗәләр белән керә алмаячак. Югары уку йорты өчен БДИ кирәк. Мәктәп аттестатларында беренче тапкыр QR-код барлыкка киләчәк. Ул белем алу турындагы документларны ялганнан сакларга ярдәм итәчәк.
Тагын бер яңалык нәкъ менә БДИны сайлаганнар өчен: мәктәп аттестаты алу өчен, аларга рус теленнән бердәм дәүләт имтиханын гына тапшыру җитә. Ул 3 һәм 4 июньдә узачак, өстәвенә расписаниедә берничә резерв көн булачак. Гадәти мәктәп аттестатын бирүгә сайлау буенча профильле математика буенча БДИ нәтиҗәләре яки башка предметлар берничек тә йогынты ясамаячак. Ягъни, әгәр чыгарылыш сыйныф укучысы рус теле буенча БДИны яхшы тапшырса, әмма профильле математиканы начар бирсә дә, аттестатны ул барыбер алачак!
— Әгәр чыгарылыш сыйныф укучысы югары уку йортына укырга керергә уйлый һәм БДИ тапшырырга тели икән, математикадан аттестат алу өчен аңа бернинди формада да имтихан бирергә кирәкми, — дип аңлата Игорь Круглинский. — Бердәм дәүләт имтиханын тапшырачак егет-кызлар июнь ахырына таба аттестатлар алачаклар.
Тугызынчы сыйныф укучыларын нәрсә көтә?
9 нчы сыйныфны тәмамлаучыларга аттестат алу өчен бары тик ике мәҗбүри Төп дәүләт имтиханы (ТДИ) — рус теле (24-25 май) һәм математика (27-28 май) бирергә кирәк булачак. Аттестта йомгаклау билгесе бу ике фән буенча уртача еллык һәм имтихан билгесе буларак исәпләнәчәк. Ни өчен бу мөһим? Колледжларга һәм техникумнарга 9 сыйныфтан соң күпчелек һөнәрләргә кабул итү нәкъ менә аттестатлар конкурсы буенча уза. Кемнең билгеләре яхшырак —шул бюджетка керә.
"Рәсем сәнгате", "Музыка" һәм "Физик культура" предметлары буенча "Зачтено" билгесе рөхсәт ителә. Ә менә сайлап алу буенча предметлардан Төп дәүләт имтиханы, аны укучылар пандемиягә кадәр биргәннәр иде, 2021 елда булмаячак. Алар урынына гадәти контроль эшләр узачак.
— Контроль эш балалар укыган мәктәпләрдә үткәреләчәк һәм "үз" укытучылары тарафыннан тикшереләчәк. Билге сыйныф журналына куела, — дип ассызыклады Игорь Круглинский. Нинди предмет буенча аны тугызынчы сыйныф укучысы язачагын, мәктәп түгел, ә ул үзе хәл итәчәк. Шул исәптән, үзенең алга таба белем бирү траекториясен исәпкә алып, профильле 10 сыйныфта белем алу өчен.
Кемнәр бик яхшы билгеле аттестат һәм "алтын медаль" алачак
Биредә шулай ук 2021 елда махсус шартлар каралачак.
- Бик яхшы билгеле аттестат алу өчен, 10-11 сыйныфлар өчен уку планының барлык предметлары буенча да "бик яхшы" йомгаклау билгесе булырга тиеш. Шулай ук БДИ узган очракта, рус теле буенча БДИда кимендә 70 балл алу һәм барлык тапшырыла торган фәннәр буенча имтиханнарның канәгатьләнерлек нәтиҗәләрен алу таләп ителә, — дип ассызыкладылар Рособрнадзорда. —Дәүләтчыгарылыш имтиханы формасында Дәүләт йомгаклау аттестациясе узган очракта рус теле һәм математикадан "бик яхшы" билгесе алырга кирәк булачак.
Рособрнадзор 2021 елда мәктәпләрдә Бөтенроссия тикшерү эшләре расписаниесен раслады: алар 15 марттан 21 майга кадәр узачак. Боерыкка Рособрнадзор җитәкчесе Анзор Музаев кул куйды. Документ ведомство сайтында урнаштырылган. 15 марттан 21 майга кадәр мәктәп штат режимында конкрет фәннәр буенча 4-8 сыйныфларда тикшерү эшләре уздырачак. Барлык сыйныфларда да рус теле һәм математиканы тикшерәчәкләр, ә калган предметлар һәр сыйныфның үзенеке. 4 нче сыйныфлар өчен бу "Әйләнә-тирә дөнья", 5 нчеләргә — "Тарих" һәм "Биология" һәм башкалар.
Быел 10 һәм 11 сыйныфлар шулай ук тикшерү эшләре язачак, әмма сынау режимында. Югары сыйныф укучылары өчен алар 1 марттан 26 мартка кадәр узачак. Ун сыйныф укучылары — география, ә чыгарылыш укучылары — тарих, биология, физика, география, химия, инглиз, француз һәм немец телләре буенча эш язачаклар.